Butun dunyoga ta’sir o‘tkazuvchi yil saylovi

5-noyabr kuni Amerika Qo‘shma Shtatlarida prezidentlik saylovlari bo‘lib o‘tadi. Bu saylovda asosiy nomzodlar sifatida sobiq prezident Donald Tramp hamda demokratik partiya vitse-prezident Kamala Harris ishtirok etadi. Asosiy nomzodlar va saylov jarayoni bilan yaqindan tanishamiz.

Saylov jarayoni

AQShda prezidentlik saylovlari ikki bosqichda o‘tkaziladi: xalq ovoz berishi va saylovchilar kollegiyasi orqali. Xalq ovoz berishi natijasida har bir shtatda g‘olib chiqqan nomzod o‘sha shtatning saylovchilar kollegiyasi ovozlarini qo‘lga kiritadi. Prezident bo‘lish uchun nomzod 538 ta saylovchilar ovozidan kamida 270 tasini olishi kerak. Saylov kunida saylovchilar o‘zlarining saylov uchastkalarida ovoz berishlari mumkin. Shuningdek, ko‘plab shtatlarda erta ovoz berish va pochta orqali ovoz berish imkoniyatlari mavjud. Saylovchilar o‘zlarining saylov uchastkasi manzilini aniqlash uchun mahalliy saylov komissiyalari yoki rasmiy veb-saytlar orqali ma’lumot olishlari mumkin bo‘ladi.

Kamala Harris

Kamala Devi Harris 1964-yilning 20-oktyabrida Kaliforniya shtati, Oklend shahrida tug‘ilgan. Uning onasi, Shyamala Gopalan, Hindistondan kelgan biolog bo‘lib, saraton kasalligi bo‘yicha tadqiqotchi edi. Otasi, Donald Xarris, Yamaykadan kelgan iqtisodchi va Stenford universitetida professor bo‘lgan. Kamala Harris Govard universitetida siyosatshunoslik va iqtisodiyot bo‘yicha bakalavr darajasini, Kaliforniya universiteti Hastings huquq fakultetida huquqshunoslik bo‘yicha doktorlik darajasini olgan. 1990-yilda u Alameda okrugi prokuraturasida yordamchi prokuror sifatida ish boshlagan. 2004-yilda San-Fransisko okrugi prokurori, 2011-yilda esa Kaliforniya shtati bosh prokurori lavozimlarida faoliyat yuritgan. 2017-yilda Kaliforniyadan AQSh Senatiga saylangan va 2021-yilda vitse-prezident lavozimiga kirishgan. U AQSh tarixida birinchi ayol, birinchi afroamerikalik va birinchi osiyolik vitse-prezident bo‘ldi.

Donald Tramp

Donald Djon Tramp 1946-yilning 14-iyunida Nyu-York shahrida tug‘ilgan. Uning otasi, Fred Tramp, qurilish sohasida faoliyat yuritgan tadbirkor edi. Donald Tramp Pensilvaniya universitetining Uorton biznes maktabini tamomlagan. U ota kompaniyasida ish boshlab, keyinchalik uni "The Trump Organization" deb nomlagan va ko‘plab ko‘chmas mulk loyihalarini amalga oshirgan. Tramp 2017-yildan 2021-yilgacha AQShning 45-prezidenti bo‘lgan. Uning prezidentligi davomida iqtisodiy o‘sish, soliq islohotlari va tashqi siyosatdagi o‘zgarishlar kuzatilgan. 2020-yilgi saylovlarda u Jo Baydenga yutqazgan. 2024-yilgi saylovlarda u yana Respublikachilar partiyasidan nomzod sifatida ishtirok etmoqda.

Asosiy nomzodlarning saylovoldi dasturlari

Kamala Harris o‘z saylovoldi dasturida ta’lim, sog‘liqni saqlash va iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashga alohida e’tibor qaratmoqda. U, shuningdek, ijtimoiy adolat va tenglik masalalariga ham urg‘u bermoqda. Donald Tramp esa iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish, migratsiyani cheklash va tashqi siyosatda AQSh manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan siyosatni davom ettirishni va’da qilmoqda. U, shuningdek, davlat qarzini kriptovalyutaga o‘tkazish taklifini ham ilgari surgan.