O‘zbekistonliklarning 53,9 foizi internetdan foydalanmaydi

UNICEF 2024-yil holatiga ko‘ra, O‘zbekistondagi bolalar va o‘smirlar ahvolining global vaziyat tahlilini, shu jumladan Internet tarmog‘ining tarqalishi bo‘yicha baholashni taqdim etdi. Ayrim ma’lumotlar 2021-2022-yillar uchun olingan bo‘lib, bugungi kunda statistik ma’lumotlar turlicha bo‘lishi mumkin.

Hududlar o‘rtasida sezilarli farq mavjud

Ma’lum bo‘lishicha, O‘zbekistonda internetga kirish bo‘yicha hududlar o‘rtasida sezilarli farq mavjud:

·       boy uy xo‘jaliklari orasida — qariyb 93 foiz;

·       kambag‘al uy xo‘jaliklari orasida — 64 foiz;

·       shahar tumanlarida — 86 foiz;

·       qishloq joylarda — 78 foiz.

Raqamli tafovut

Raqamli tafovut aholiga resurs va imkoniyatlardan teng foydalanish imkonini bermayapti.

Internetga ulangan uy xo‘jaliklari foizi (viloyatlar bo‘yicha):

·       Toshkent — 94,9 foiz;

·       Toshkent viloyati, Jizzax va Sirdaryo viloyatlari — 87,5 foiz;

·       Qoraqalpog‘iston, Xorazm — 83,5 foiz;

·       Andijon, Farg‘ona va Namangan viloyatlari — 81 foiz;

·       Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlari — 77,8 foiz;

·       Buxoro, Navoiy va Samarqand viloyatlari — 75,8 foiz.

Qizlar internetdan o‘g‘il bolalarga qaraganda kam foydalanadi

O‘zbekistonda qizlar va o‘smir qizlar internetdan o‘g‘il bolalarga qaraganda ancha kam foydalanadilar. 14-30 yoshdagi yoshlar o‘rtasida internetdan foydalanishning kunlik ko‘rsatkichi — 16 foiz, ayollar o‘rtasida 38 foizga nisbatan o‘g‘il bolalar o‘rtasida.

Shuningdek, 68 foiz ayol respondentlar hech qachon internetga chiqmaganliklarini aytishgan. Erkak respondentlar orasida bu ko‘rsatkich ikki baravar past — 34 foiz.

Mamlakatning internetga kirish imkoniga ega bo‘lgan aholisi o‘rtasida ham farq bor. Unga ko‘ra, 30 foiz ayollar, 15 foiz erkaklar internetda hech qachon muloqot qilinmaydi.

53,9 foiz aholi internetdan foydalanmaydi

Umuman olganda, mamlakat aholisining yarmidan ko‘pi — 53,9 foizi, asosan qishloq yoshlari va ayollar internetdan “hech qachon” foydalanmaydi. Aholining atigi to‘rtdan bir qismi, asosan, shahar aholisi va erkaklar har kuni internetdan foydalanadi. Aholining 38 foizi, ayniqsa, ayollar va qishloq yoshlari kompyuter bilan ishlash ko‘nikmalariga ega emas.

Ba’zilar internetni ijtimoiy aloqalar, o‘qish yoki ishlash uchun foydali vosita deb bilsa, boshqalari internetni “xavfli joy”, “vaqtni behuda sarflash” va “yomon ta’sir” manbai deb bilishadi.

O‘zbekistonda raqamli tengsizlik muhim muammo

Aholini internet bilan qamrab olish sezilarli darajada kengayganligiga qaramay, O‘zbekistonda raqamli tengsizlik muhim muammo bo‘lib qolmoqda, qishloq joylardagi bolalar va qizlar AKT sohasida ta’lim olishda jiddiyroq muammolarga duch kelishmoqda. “Raqamli O‘zbekiston — 2030” strategiyasiga qaramay, infratuzilma va ta’lim sifati bo‘yicha farqlar saqlanib qolmoqda. Bolalarning hissiy va psixologik farovonligiga ta’sir qiluvchi internetdagi zo‘ravonlik va kiberjinoyatchilik tobora ko‘proq tashvish uyg‘otmoqda, deb yoziladi UNICEF tahlilida.