5-oktyabr, 9-may, 28-fevral: Dunyo davlatlari oʻqituvchi va murabbiylar kunini qachon nishonlaydi?

Yurtimizda 1996-yildan buyon 1- oktyabr – “O‘qituvchi va murabbiylar” kuni sifatida nishonlanadi va bu kun dam olish kuni hamdir. Qiziq, bu bayram butun dunyoda ham aynan shu kuni nishonlanadimi? Quyida ushbu bayram dunyo mamlakatlarida aynan qaysi kuni o‘tkazilishini bilab olasiz.

Butunjahon oʻqituvchilar kuni

1966-yilning 5-oktyabr kuni UNESCO va Xalqaro mehnat tashkiloti tomonidan chaqirilgan konferensiyada oʻqituvchilarning mehnat sharoitlarini belgilovchi birinchi xalqaro hujjat boʻlgan “Oʻqituvchilarning maqomi toʻgʻrisida“gi tavsiyanoma qabul qilindi.

Shundan soʻng 1994-yil 5-oktyabr – Butunjahon o‘qituvchilar kuni sifatida qabul qilingan. Ushbu kun o‘qituvchilarning jamiyatdagi mavqei, ularning taʼlim va taraqqiyotdagi roliga eʼtibor qaratish uchun mo‘ljallangan.

Har yili shu kuni 100 dan ortiq mamlakatda o‘qituvchilar o‘zlarining kasb bayramlarini nishonlashadi. Armaniston, Ozarbayjon, Qirg‘iziston, Moldaviya, Estoniya, Litviya, Afgʻoniston, Azarbayjon, Kanada, Germaniya, Yaponiya davlatlarida ham bayram xuddi shu sanada nishonlanadi.

Qaysi davlatlarda bayram oktyabr oyida?

Qozogʻistonda bu bayram oktyabr oyining birinchi yakshanbasida nishonlansa, oktyabr oyining oxirgi juma kuni Avstraliyada ustozlarga bayram sovg‘alari ulashiladi.

Braziliyada ham oʻqituvchilar kuni 15-oktyabrda nishonlanib, ota-onalar ularning sharafiga shirinliklar olib kelib, ehtirom koʻrsatishadi. Chilida esa 16-oktyabr kuni bayram.

Sentyabrda nishonlaydigan davlatlar

Argentina o‘qituvchilari kuni har yili 11-sentyabrda bo‘lib o‘tadi va bu butun xalq uchun juda muhim voqea hisoblanadi.

Hindistonda ham mamlakatning 2-prezidenti boʻlgan Sarvepalli Radxakrishnan tugʻilgan kuni sanasi – 5-sentyabrda “Oʻqituvchilar kuni” bayram qilinadi. Shu kuni oʻquvchilar oʻqituvchilar bilan oʻrin almashib, ustozlar oʻrniga dars oʻtishadi.

Bu sana Xitoyda 10-sentyabr deb belgilangan. Argentinada esa bu kun sobiq prezident Domingo Faustino Sarmento xotirasiga bagʻishlanib, 11-sentyabrda milliy bayram sifatida nishonlanadi.

Tayvandliklarda ham bu bayram Konfutsiy tavallud topgan kun sharafiga – 28-sentyabrga to‘g‘ri kelmoqda. 

Qishda ham bayram bor

Turkiyalik murabbiylar bu bayramni 24-noyabr kuni, fransiyalik va italiyaliklar esa 27-noyabr kuni nishonlashadi. Arab davlatlarida bu bayram 28-fevral kuni nishonlanib, yosh avlodni bunday sharafli kasbni tanlashga undash maqsadida turli tadbirlar uyushtiriladi.

Bayram bahorning birinchi oyida 

Albaniyada ustozlar kuni 7- martda bo‘lib o‘tadi. Livanda esa o‘qituvchilar kuni yuqori ko‘lamda nishonlanadigan bayramlardan biri bo‘lib, ustozlarga atalgan tantanalar 9-martda oʻtkaziladi.

Chexiyada muallimlar kunini ilmiy pedagogika asoschisi Yan Amos Komenskiy tugʻilgan kuni sanasi – 28-martda keng nishonlashadi. Uning xotirasiga bagʻishlab 1994-yildan buyon oʻtkaziladigan tanlovda yilning eng yaxshi tarbiyachisi “Oltin Amos” mukofotini qoʻlga kiritadi.