Xitoy va Hindiston Rossiya neftini sotib olishni to‘xtatdi, MDH davlatlariga eksport oshadimi?

Xitoy va Hindiston AQSh sanksiyalariga taalluqli bo‘lmagan tankerlarni ijaraga olish xarajatlari oshishi sababli mart oyida yetkazib berish uchun Rossiya neftini xarid qilishni vaqtincha to‘xtatdi, deb xabar bermoqda Reuters treyderlar ma’lumotlariga tayanib.

Neft narxi oshgan

Ma’lumotlarga ko‘ra, Kozmino Tinch okeani portidan eksport qilinadigan Rossiyaning ESPO Blend xom neftining mart oyi uchun narxlari, Aframax tankerlarining yuk tashish narxlari bir necha million dollarga oshgandan so‘ng, Xitoyga yetkazib berish asosida (DES) ICE Brent narxidan bir barrel uchun 3-5 dollar yuqori premiyaga ko‘tarildi.

Urush boshlanganidan beri eng yuqori ko‘rsatkich

Yanvar sanksiyalaridan oldin, qishki talabning kuchayishi va Erondan kelgan raqobatdosh navlarning narxlari mustahkamlanishi natijasida, ESPO Blend xom neftining Xitoyga yetkazib berilayotgan spot mukofotlari barreliga deyarli 2 dollargacha ko‘tarildi. Bu 2022-yilda Ukraina urushi boshlanganidan beri eng yuqori ko‘rsatkich edi. Urush oqibatlari esa, aksincha, chegirmalarni 6 dollargacha tushirib yuborgan edi.

Hindiston yangi takliflar olmagan

Hindistonda Bharat Petroleum Corp Ltd (BPCL.NS) kompaniyasining bosh moliyaviy direktori o‘tgan hafta Reuters agentligiga kompaniya odatdagidek mart oyida neft yetkazib berish bo‘yicha yangi takliflar olmaganini va yanvar oyiga nisbatan takliflar kamayishi kutilayotganini aytdi.

Rossiya neft eksportida ikki davlat ulushi

Qayd etilganidek, Hindiston odatda har oyning o‘rtalarida Rossiya nefti bo‘yicha takliflar oladi. 2024-yilda Rossiya nefti Hindiston importining 36 foizini, Xitoy importining deyarli beshdan bir qismini tashkil etdi.

Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, ikki davlatning mazkur cheklovlaridan keyin Rossiya neftining eksporti asosan MDH davlatlariga yo‘naltiriladi. Bu bilan Rossiya nefti MDH davlatlarida monopolistga aylanishi mumkin.