Qirg‘iziston “sovetcha” familiyalardan voz kechishga tayyor

Qirg‘iziston milliy an’analar va tarixiy merosni aks ettiruvchi familiya yozilish variantlarini joriy etishga qaror qildi. Jogorku Keneshda bo‘lib o‘tgan yig‘ilishda deputatlar ushbu o‘zgarishlarni nazarda tutuvchi qonun loyihasini uchinchi o‘qishda ma’qulladi, deb xabar berdi “Aki.pres” nashri.

Familiya tanlash imkoniyati

Qonun loyihasi mualliflaridan biri, deputat Mirlan Samyykojoning tushuntirishicha, hujjat fuqarolarga ruscha qo‘shimchalarsiz familiya tanlash imkoniyatini taqdim etish maqsadida ishlab chiqilgan. Shu bilan birga, hozirgi familiya va otaning ismi yozilish tartibi saqlanib qoladi. ”-ov”, “-yev”, “-vich”, “-vna” qo‘shimchalari mavjud bo‘lib qoladi, lekin fuqarolar xohishiga ko‘ra ularni milliy shaklga o‘zgartirish huquqiga ega bo‘ladi.

Qonun loyihasidagi asosiy o‘zgarishlar

Qirg‘iziston Respublikasining Oila kodeksi va “Fuqarolik holati dalolatnomalari to‘g‘risidagi” qonunga kiritilayotgan o‘zgartirishlarga ko‘ra:

Otaning ismi asosida familiya shakllantirish quyidagi uch usulda amalga oshirilishi mumkin:

1. “uulu” va “qizi” – O‘g‘il bolalar uchun “uulu” (o‘g‘li), qiz bolalar uchun “qizi” (qizi) qo‘shimchasi bilan yozilishi mumkin.

2. Tushum kelishigi asosida – O‘g‘il bolalar uchun “din/tin”, “dun/tun”, qiz bolalar uchun esa “dan/tan”, “den/ten” qo‘shimchalari bilan yozilishi mumkin.

3. Qo‘shimchasiz variant – Fuqarolar familiyani qo‘shimchasiz, faqat otaning ismini familiya sifatida ishlatish imkoniyatiga ega bo‘ladi.

Bu holatlarda otasining ismi hujjatlarda alohida qayd etilmaydi.

Misol

Agar fuqaroning hozirgi familiyasi:

1. Erkak: Almaz Erkinov Bekbolotovich

2. Ayol: Aizada Erkinova Bekbolotovna

bo‘lsa, yangi variantlarga ko‘ra quyidagicha o‘zgarishi mumkin:

• 1-variant (“uulu” va “qizi” qo‘shimchalari bilan)

 Erkak: Almaz Erkin uulu

 Ayol: Aizada Erkin qizi

• 2-variant (Tushum kelishigi asosida)

 Erkak: Almaz Erkintegi yoki Almaz Erkintegi Bekbolotdin

 Ayol: Aizada Erkintegi yoki Aizada Erkintegi Bekbolottan

• 3-variant (Qo‘shimchasiz, faqat otaning ismi bilan)

 Erkak: Almaz Erkin

 Ayol: Aizada Erkin

Tarixiy fon: nega familiyalar yana o‘zgarmoqda?

Qirg‘iziston mustaqillikka erishgan ilk yillarda, 1990-yillar boshida, ko‘plab fuqarolar milliy familiya shakllarini tiklash uchun “uulu” va “qizi” kabi qo‘shimchalardan foydalana boshlagan edi.

Biroq 2000-yillarga kelib mamlakat yana sovet uslubidagi familiya tizimiga qaytdi. Hukumat bu qarorni chet elga migratsiya oshgani va xalqaro hujjatlar moslashtirilishi lozimligi bilan izohlagan edi.

Endilikda, yangi qonun loyihasi fuqarolarga milliy familiya shakllarini tiklash imkoniyatini beradi. Biroq bu majburiy emas – har kim o‘z xohishiga ko‘ra eski yoki yangi familiya shaklidan foydalanishi mumkin.