Hammasi subsidiya haqida: kimlarga, qanday shartlarda va qay tartibda beriladi?

O‘zbekistonda 2021-yildan buyon ba’zi fuqarolarning sharoitini yaxshilash maqsadida subsidiyalar berib kelinadi. Xo‘sh, subsidiya o‘zi nima, uni olish uchun qanday hujjatlar talab etiladi, talabgorlar qanday saralanadi? Quyida shu haqda batafsil so‘z yuritamiz.

Subsidiya nima?

Subsidiyalar – davlat tomonidan ma’lum fuqarolar yoki guruhlarga ko‘mak sifatida taqdim etiladigan moliyaviy yordamdir. Odatda, bu yordam aholining ijtimoiy himoyaga muhtoj qatlamlari uchun ajratiladi. Subsidiyalar, asosan, uy-joy sharoitlarini yaxshilash, ipoteka kreditlarining boshlang‘ich to‘lovlarini yoki foiz stavkalarini qoplash maqsadida taqdim etiladi. Subsidiyalar O‘zbekiston Respublikasining daromadi yetarli bo‘lmagan yoki uy-joy sharoitlarini yaxshilashga muhtoj fuqarolariga ipoteka kreditlari asosida uy-joy sotib olish imkoniyatini yaratish uchun beriladi. Bu yordam vositasi orqali aholi boshlang‘ich badal va foiz to‘lovlarining bir qismini qoplash imkoniyatiga ega bo‘ladi. Davlat byudjeti mablag‘lari hisobidan moliyalashtirilgan ushbu subsidiyalar, fuqarolar uchun uy-joy bozorida yanada kengroq imkoniyatlar yaratishni maqsad qilgan.

Subsidiya kimlarga beriladi?

Quyidagi fuqarolar subsidiyalarni olish huquqiga ega bo‘lishlari mumkin:

 • Uy-joyga ega bo‘lmagan fuqarolar va ular bilan yashayotgan oila a’zolari.

 • Yosh oila vakillari (30 yoshga to‘lmaganlar).

 • “Labor migration” dasturida ishtirok etayotgan mehnat migrantlari.

 • Uzoq hududlarda ishlayotgan ijtimoiy himoyaga muhtoj xodimlar, shu jumladan, sog‘liqni saqlash yoki o‘qituvchilar va boshqa davlat xizmatchilari.

 • Og‘ir ijtimoiy ahvolda qolgan ayollar yoki sharoiti og‘ir va nogironligi bo‘lgan fuqarolar.

Subsidiyalarga talabgor fuqarolarni tanlash uchun maxsus mezonlar ishlab chiqilgan. Bu mezonlar, asosan, fuqarolarning moliyaviy ahvoli, mulkka egalik darajasi, oylik daromadlari, ijtimoiy holati va sog‘liq holatlari asosida belgilanadi. Shu bilan birga, subsidiyalar Vazirlar Mahkamasining tegishli qarorlari asosida rasmiylashtiriladi va nazorat qilinadi.

2023-yilda qancha subsidiya ajratilgan?

2023-yilgi subsidiya ajratish jarayoni Prezidentning 2023-yil 13-apreldagi 51-sonli farmoniga muvofiq amalga oshirildi. Natijada:

 • 30,000 fuqaro subsidiya oldi, umumiy subsidiya hajmi esa 1,6 trln so‘mni tashkil etdi.

 • 24,958 yangi uylar ajratildi.

 • 5,042 fuqaro subsidiya olish huquqini qo‘lga kiritdi.

2024-yilda 2,3 trillion so‘mlik subsidiyalar ajratiladi

2024-yilda subsidiya olish uchun quyidagi miqdorlar rejalashtirilgan:

 • Boshlang‘ich badal uchun subsidiyalar. Har bir fuqaro uchun boshlang‘ich badal miqdori – 30 mln. so‘m (2023-yilga nisbatan 2 mln. so‘mga kam).

 • Foiz to‘lovlari uchun subsidiyalar

Birinchi 5 yil davomida ipoteka krediti bo‘yicha foiz to‘lovlarini qoplash uchun subsidiya – yillik foiz stavkasining 12 foizlik punktdan oshgan qismi (6% miqdorda) ajratiladi. Bu avvalgi yilga nisbatan 2 foiz punktga ko‘proq bo‘lib, fuqarolarning xarajatlarini kamaytirishga yordam beradi.

Subsidiya ajratish tartibi Prezidentning 2024-yil 30-apreldagi 70-sonli farmoniga muvofiq amalga oshiriladi. Natijada:

 • 27,000 fuqaro subsidiya olishi kutilmoqda, jami subsidiya hajmi esa 2,3 trln. so‘mni tashkil etadi.

 • 20,000 yangi uylar ajratilishi rejalashtirilgan.

 • 7,000 fuqaro subsidiya olish huquqiga ega bo‘lishi kutilmoqda.

Talabgorlar qanday tanlanadi?

Subsidiyaga ariza topshirgan fuqarolar quyidagi mezonlarga asosan baholanadi:

 • Fuqaroning mol-mulkka egalik darajasi

 • Ish joyi va daromadlarining tasdiqlanishi

 • Ijtimoiy himoya ehtiyojlari va sog‘liq holatlari, jumladan nogironlik va kasallik darajalari ham ko‘rib chiqiladi.

Subsidiya olish uchun qanday ma’lumotlarni taqdim etish kerak?

– pasport;

– oila a’zolarining pasporti va nikoh qayd etilganligi guvohnomasi (to‘liq oila va voyaga yetgan farzandi(lari) bo‘lganda) va farzandlarining tug‘ilganlik haqidagi guvohnomalari (agar voyaga yetmagan bo‘lsa) nusxasi;

– nikoh bekor qilinganligi haqidagi guvohnoma yoki nikoh haqiqiy emas deb topilganligi to‘g‘risidagi sud qarori (nikoh qayd etilgan hollarda) va oilaviy holati to‘g‘risida FHDYO organlari arxividan ma’lumotnoma nusxasi (nikoh qayd etilmagan hollarda);

– doimiy propiska joyidan kadastr raqami va turiga tegishli ma’lumotlar;

– doimiy propiska joyidan uy daftarining yoki kvartira kartochkasining (17-shakl bo‘yicha) nusxasi;

– ariza beruvchi va birgalikda qarz oluvchilarning daromadi hamda ushlab qolingan daromad soliqlari haqida ma’lumotnoma (qo‘shimcha daromadlar bo‘lsa soliq deklaratsiyasi).

Ariza yakunlari bo‘yicha talabgorga ijobiy javob olingan taqdirda fuqaro o‘zining tanloviga ko‘ra, subsidiyani uy-joy sotib olish uchun boshlang‘ich badal yoki kredit foiz to‘lovlarining bir qismini qoplashga qaratilgan mablag‘ shaklida olishi mumkin bo‘ladi.

Subsidiyalarni taqsimlash bosqichlari

Fuqarolar ipoteka kreditiga subsidiya olish uchun quyidagi bosqichlardan o‘tishi kerak:

1. Arizalarni my.gov.uz portali orqali topshirish.

2. Arizalarni tuman bo‘limlari tomonidan qayta ko‘rib chiqish.

3. Talabgorning hujjatlarini tahlil qilish va subsidiyalarni taqdim etish.

4. Talabgorning kredit to‘lovlarini amalga oshirish bo‘yicha shartnoma imzolash.

Har bir bosqich ochiq va shaffof ravishda amalga oshirilishi belgilangan. Subsidiyalar bir oilaga (oila a’zolarining bittasiga) faqatgina 1 marta beriladi.