O‘z yurtida qadrsizlangan til: Umumiy ovqatlanish korxonalarining 75 foizida taomnoma davlat tilida emas

Raqobat qo‘mitasi hamda O‘zbekiston iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi bilan hamkorlikda respublikada faoliyat yuritayotgan 700 ga yaqin ovqatlanish korxonalarida tanlanma asosida o‘rganish ishlari olib borildi. 

O‘zbek tili

O‘zbek tili — O‘zbekiston Respublikasining davlat tili va turkiy tillar oilasiga mansub til. O‘zbek tili bugungi kunda 35 millionga yaqin yoki undan ko‘proq odamning ona tilisi bo‘lib, bu tilda asosan O‘zbekistonda, shuningdek, Afg‘oniston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Turkmaniston, Tojikiston va Rossiyada yashovchi o‘zbeklar tomonidan so‘zlashiladi. O‘zbek tilining rivojlanish tarixi uch asosiy davrga bo‘linadi: qadimgi, o‘rta asrlar va zamonaviy davr. Qadimgi davrda turkiy tillardan biri sifatida shakllangan va keyinchalik o‘rta asrlarda Alisher Navoiy, Bobur kabi shoirlar va yozuvchilar asarlarida keng yozma adabiyot sifatida rivojlangan. 

Til tarixi

Zamonaviy o‘zbek tili ikki asosiy dialektlarga ega: shimoliy (Qo‘qon) va janubiy (Samarqand) dialektlari. Har ikkalasi ham O‘zbekistonning turli mintaqalarida so‘zlashiladi, ammo rasmiy va adabiy til sifatida Toshkent atrofidagi dialekt asos qilib olingan. 1930-yillarda kirill alifbosi o‘zbek tiliga kiritilgan bo‘lsa, mustaqillikdan so‘ng o‘zbek tili rasman lotin alifbosiga o‘tdi, ammo kirill alifbosi ham hali ko‘pchilik tomonidan qo‘llaniladi. O‘zbek tilining lug‘ati boy va turli sheva va so‘z boyligiga ega. Shuningdek, u turkiy tillardan biri sifatida grammatik jihatdan soddalashgan va boshqa turkiy tillar bilan yaqinlik kasb etadi. 1995-yildan O‘zbekistonda 21-oktyabr "O‘zbek tili bayrami" kuni sifatida nishonlanadi. 

O‘rganish ishlari 

Raqobat qo‘mitasi hamda O‘zbekiston iste’molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi bilan hamkorlikda respublikada faoliyat yuritayotgan 700 ga yaqin ovqatlanish korxonalarida tanlanma asosida o‘rganish ishlari olib borilgan. Olib borilgan o‘rganishlarda, umumiy ovqatlanish subyektlari tomonidan iste’molchilarga xizmat ko‘rsatishda ovqat tayyor bo‘lish vaqti, narxi va to‘lash shartlari haqida to‘g‘ri tushunarli ma’lumot taqdim etmaslik, taomnomalarda tayyor ovqatlarning hajmlari ko‘rsatilmaganligi, yo‘l bo‘yida sanitar qoidalariga nomuvofiq joylarda ovqat tayyorlash, tayyor ovqatni yetkazib berish, tashish va saqlashdagi muammolar shular jumlasidandir.

Ovqatlanish korxonalaridagi muammolar

O‘rganish ishlarida qamrab olingan 700 ga yaqin umumiy ovqatlanish korxonalarining:

524 tasida - (75%) taomnoma davlat tilida emas; 

480 tasida - (69 %) ish rejimi ko‘rsatilmagan; 

449 tasida - (65 %) narxnomalar mavjud emas; 

429 tasida - (62%) avtoturargohlar mavjud emas;

519 tasida - (74,6 %) favqulodda vaziyatlari uchun chiqish yo‘laklari mavjud emasligi aniqlangan.