Energetika inqirozi sanoat o‘sishiga to‘sqinlik qilmoqda

O‘zbekiston iqtisodiyotining muhim tarmoqlaridan biri bo‘lgan sanoat sohasi yangi yilning dastlabki oyida oldingi yilga qaraganda sustroq o‘sish qayd etdi. Yanvar oyida ishlab chiqarilgan mahsulotlarning umumiy qiymati oshgan bo‘lsa-da, real ishlab chiqarish hajmi sezilarli darajada sekinlashdi. Bu energiya resurslari taqchilligi va ishlab chiqarish jarayonlarining murakkablashuvi bilan bog‘liq ekani taxmin qilinmoqda. 

Energetika yetishmovchiligining sanoatga ta’siri

Yanvar oyida O‘zbekiston sanoat korxonalari 55,8 trillion so‘mlik mahsulot ishlab chiqardi. Bu o‘tgan yilga nisbatan 11,2 trillion so‘mga ko‘p bo‘lsa-da, jismoniy ishlab chiqarish hajmi sezilarli darajada pasaydi. Buning natijasida, avtomobil ishlab chiqarish 4,4 foizga, benzin ishlab chiqarish 20,5 foizga, dizel esa 33,8 foizga kamaydi. Bu esa sanoatning umumiy o‘sish sur’atiga jiddiy ta’sir ko‘rsatdi.

Hududlar bo‘yicha sanoat holati

Sanoat ishlab chiqarish hajmining pasayishi ayrim hududlarda ham sezilarli darajada kuzatildi. Xususan, Toshkent (-1,1%), Sirdaryo (-1,3%) va Jizzax (-6,8%) viloyatlarida sanoat ishlab chiqarishi qisqardi. Shu bilan birga, Namanagan (+10,8%), Xorazm (+10,7%) va Navoiy (+10,3%) viloyatlarida o‘sish kuzatildi. Toshkent shahri ham (+10,2%) yuqori o‘sish sur’atini qayd etdi.

Tog‘-kon sanoatining ahvoli

Yanvar oyida tog‘-kon sanoati korxonalari tomonidan 5,6 trillion so‘mlik mahsulot ishlab chiqarildi va ishlab chiqarish hajmi 2,3 foizga oshdi. Bunga ko‘mir qazib olish hajmining 14,3 foizga oshgani sabab bo‘ldi. Biroq neft (-8,7%), gaz (-3%) va gaz kondensati (-9,6%) qazib olish kamaydi, bu esa umuman energetika ta’minotiga salbiy ta’sir ko‘rsatdi.

Ishlab chiqarish sanoatidagi inqiroz

Yanvar oyida ishlab chiqarish sanoatida umumiy mahsulot hajmi 44,1 trillion so‘mni tashkil etdi. Biroq, sohaning o‘sish sur’ati 20,6 foizdan 5,2 foizga tushib ketdi. Asosiy pasayish neft mahsulotlari, kimyo va avtomobil ishlab chiqarish sohalarida kuzatildi. Xususan, avtomobil dvigatellari ishlab chiqarish 44 foizga, yuk avtomobillari ishlab chiqarish esa 29,3 foizga kamaydi.

Metallurgiya va boshqa sohalar

Metallurgiya sanoatida ishlab chiqarish hajmi 4,3 foizga oshdi, ammo tayyor metall buyumlar ishlab chiqarish 19 foizga kamaydi. Kimyo sanoatida ham mahsulot ishlab chiqarish 1,2 foizga qisqardi. Qurilish sektori o‘sish sur’ati 24,5 foizdan 17,9 foizga tushdi, xizmatlar sohasida esa bu ko‘rsatkich 16,8 foizdan 11,4 foizga pasaydi.