Jinoyatchilik xavfi yuqori bo‘lgan hududlarga Milliy gvardiya va Ichki ishlar organlari xodimlari biriktiriladi

“2025-yilda respublika mahallalarida xavfsiz muhitni yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimi samaradorligini yanada oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi Prezident qarori qabul qilindi. Unga muvofiq, endilikda jinoyatchilik xavfi yuqori bo‘lgan hududlarga Milliy gvardiya va Ichki ishlar organlari xodimlari biriktiriladi.

Kriminogen vaziyat

Kriminogen vaziyat – bu jinoyatlar sodir etilishiga sabab bo‘luvchi yoki jinoyatchilik xavfini oshiruvchi sharoitlar va omillar majmuasidir. Bu vaziyat muayyan hududda, jamiyatda yoki vaqt davomida jinoyatchilikning kuchayishi bilan tavsiflanadi. Bir so‘z bilan aytganda kriminogen vaziyat bir hududda jinoyatchilik xavfining oshishidir.

Respublika idoralararo muvofiqlashtirish ishchi guruhi tuziladi

Qarorga ko‘ra, mas’ul idoralar va muassasalar uchun 2025-yilda “Har bir mahallada huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish” ustuvor vazifa etib belgilandi.

Shuningdek, mahallalarda huquqbuzarliklarning oldini olishga qaratilgan bir qator yo‘l xaritalari hamda 2025-yilda respublika mahallalarida xavfsiz muhit yaratish va huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish tizimining samaradorligini oshirish bo‘yicha manzilli chora-tadbirlar dasturi tasdiqlandi.

Huquqbuzarliklarning barvaqt profilaktikasi, Dastur va “yo‘l xaritalari”ning ijrosini nazorat qilib borish uchun Bosh prokuratura huzurida Respublika idoralararo muvofiqlashtirish ishchi guruhi tuziladi.

Endilikda, jinoyat sodir etilgan mahallalarda ilmiy tashkilot va ta’lim muassasalari tomonidan ilmiy yondashuvlar asosida o‘rganishlar o‘tkaziladi.

Barcha tuman (shahar) sektor rahbarlariga, Milliy gvardiya qo‘riqlash xizmati boshliqlariga va ichki ishlar organlari boshliqlari o‘rinbosarlariga 2025-yilda kriminogen vaziyat og‘ir mahallalar nomma-nom biriktiriladi.

Mas’ullar faoliyati har oy yakunida – ichki ishlar vaziri huzurida, har chorak yakunida – Bosh prokuror huzurida, har yarim yilda Bosh vazir huzurida tanqidiy muhokama qilinadi, har bir mahalla kesimida Prezidentga axborot berib boriladi.

Hududlardagi profilaktika bo‘linmalarida ma’muriy amaliyot guruhlari faoliyati yo‘lga qo‘yiladi

Qarorga muvofiq, viloyatlar markazlari va kriminogen vaziyat og‘ir tuman (shahar)lar mahallalarida profilaktika kichik inspektori faoliyati yo‘lga qo‘yiladi. Kichik inspektor mehnat migrantlari, maktab bitiruvchilari va talabalar bilan ishlaydi.

Ichki ishlar organlarida migratsion profilaktika bo‘linmalari, tumanlararo ma’muriy konvoy guruhlari tashkil qilinadi.

Sinov tariqasida kriminogen vaziyat og‘ir hududlardagi profilaktika bo‘linmalarida ma’muriy amaliyot guruhlari faoliyati yo‘lga qo‘yiladi va ular jinoyat ishi qo‘zg‘atishni rad etishga oid hujjatlarni o‘rganib, tarkibida ma’muriy huquqbuzarlik bo‘lgan holatlar yuzasidan hujjatlarni rasmiylashtiradi.

Mahalla huquq-tartibot maskanlari faoliyati yo‘lga qo‘yiladi. Unga profilaktika (katta, kichik) inspektorlari, xotin-qizlar masalalari bo‘yicha, probatsiya, yo‘l harakati xavfsizligi va patrul-post xizmatlari inspektorlari hamda tezkor-qidiruv xizmati xodimi kiritiladi, Milliy gvardiya qo‘riqlash bo‘linmalarining naryadlari xizmat olib borishi tashkil etiladi.

Natijada – 5 tagacha mahalla mikrohududga birlashtiriladi va jinoyatchilik oldini olish bo‘yicha tezkor harakatlanish tizimi yaratiladi.

Huquqbuzarliklarning ijtimoiy profilaktikasi samaradorligi oshiriladi

Ijtimoiy profilaktika – huquqbuzarlik sodir etish yoki undan jabrlanish ehtimoli bo‘lganlarga huquqiy, ijtimoiy, psixologik, tibbiy, pedagogik va boshqa yordam ko‘rsatish.

Ijtimoiy profilaktikani samarali amalga oshirish uchun:

ma’muriy huquqbuzarlik “E-ma’muriy ish”da ro‘yxatdan o‘tganda huquqbuzar (jabrlanuvchi)larga avtomatik ijtimoiy profilaktikani amalga oshirish bo‘yicha xulosa ijroga qaratiladi;

har bir xulosa ijrosi ustidan kunlik nazorat o‘rnatiladi “mahalla yettiligi” va ko‘maklashuvchilarning faoliyati (KPI) ijtimoiy profilaktika natijalari asosida baholanadi.

Mahalla raisi “mahalla yettiligi” va mahallaga biriktirilgan davlat organlari bilan ijtimoiy profilaktika tadbirlarini tashkil etadi.

Kriminogen vaziyati og‘ir mahallalarda kamida bittadan “namunali xavfsiz ko‘cha” va “namunali xavfsiz yo‘lak”lar tashkil qilinadi.

“Namunali xavfsiz ko‘cha” va “namunali xavfsiz yo‘lak”larni tashkil qilgan, kriminogen vaziyati barqarorlashgan “mahalla yettiligi” va sektor rahbarlari hokimliklar tomonidan mahalliy byudjet mablag‘lari hisobidan qo‘shimcha moddiy rag‘batlantiriladi.