Aholi mablag‘larini ko‘proq qaysi yo‘nalishga sarflamoqda?

Markaziy bank o‘tkazgan so‘rovnoma natijalari aholining daromadlari, xarajatlari va kredit olish kutilmalari bo‘yicha aniq tasavvur beradi. Kelgusida uy-joy ta’miri va ta’lim kabi yo‘nalishlarga e’tibor kuchaygan bo‘lsa-da, kredit olishga ehtiyotkorlik bilan qarash kuzatilmoqda. Ushbu tahlil aholining iqtisodiy kayfiyatini keng qamrovda yoritadi. 

Optimistik yondashuv

Joriy yilning uchinchi choragida daromad subindeksi 0,4 foiz bandga yaxshilanib, 70,7 bandni tashkil etdi. Fuqarolar orasida daromadlarining oshishini kutayotganlar ulushi 64%ga yetgan, bu esa iste’mol talabini saqlab qolish uchun muhim omil hisoblanadi. 

- 10 mln. so‘mdan yuqori daromad egalari o‘z mablag‘lari oshishini ko‘proq kutmoqda. 

- Rasmiy ish haqidan daromad oluvchilar ulushi kamaygan bo‘lsa-da, ijara va pul o‘tkazmalaridan daromad topayotganlar ko‘paygan. 

- Turizm va maishiy xizmat sohalarida faoliyat yurituvchilar daromadlarining o‘sishiga umid qilmoqda. 

Ta’lim va uy-joy ta’miri

Respondentlarning xarajatlari kelgusida oshishi kutilmoqda. Asosiy yo‘nalishlar: 

- Uy-joy ta’miri – 23%, bu eng ko‘p rejalashtirilgan xarajatlar qatorida. 

- Ta’lim xarajatlari – 17%dan 23%ga oshgan, bu aholining kelajak uchun sarmoya qilishga intilishini ko‘rsatadi. 

- Avtomobil xaridlari – 13%, boshqa iste’mol tovarlariga talab ham ortgan. 

Shu bilan birga, sayohat va davolanish xarajatlari pasaygan, bu ehtimoliy iqtisodiy ehtiyotkorlikni ko‘rsatadi. 

Kredit olishda ehtiyotkorlik

Mazkur chorakda kredit olish kutilmalari pasaygan. Aholining 55,6%i kreditlari oshishini kutsa-da, qarz olishga ehtiyotkor yondashuv sezilarli: 

- Kreditga talab kamayishi – 12,9%. 

- Kredit olishni o‘zgarmas deb biluvchilar ulushi – 31,5%. 

Biroq, ajratilgan kreditlar hajmidagi o‘sish aholining kredit olish ehtiyoji saqlanib qolayotganidan dalolat beradi. 

Jamg‘arish moyilligi oshmoqda

So‘nggi ikki chorakdagi pasayishdan so‘ng jamg‘arma qilishga moyillik yaxshilandi: 

- Jamg‘armalarining oshishini kutayotganlar ulushi – 61,1%. 

- Moliyaviy zaxiralarini 6 oydan ortiqqa yetadi deb hisoblaganlar – ortgan. 

Bu aholining moliyaviy barqarorlikka erishishga intilayotganini ko‘rsatadi. 

Markaziy bankning tahlillari aholining iqtisodiy kayfiyatida ijobiy tendensiyalarni aks ettiradi. Daromad va xarajatlar bo‘yicha rejalashtirilgan maqsadlar ta’lim va uy-joy ta’miriga yo‘naltirilgan, bu esa jamiyatning kelajakka ishonchini mustahkamlashda muhim rol o‘ynaydi. Shu bilan birga, kredit olishda ehtiyotkorlik kuzatilgani aholini moliyaviy barqarorlikni saqlashga intilayotganidan dalolat beradi.