“Majburan ortiqcha sarflash sindromi”: Yangi yil uchun xaridlarda nega tejamkor bo‘la olmaymiz?

Yangi yil bayrami nafaqat xursandchilik, balki rejalashtirilmagan xarajatlar bilan ham qiziq. Ilmiy tadqiqotlarga ko‘ra, bu holat endi o‘z nomiga ham ega bo‘ldi: “majburan ortiqcha sarflash sindromi”. Maxsus izlanishlar natijasida aniqlanishicha, respondentlarning 56% bayramoldi pul sarflashni to‘xtatolmasliklarini tan olishgan.

Sindrom moliyaviy va ruhiy bosim yuzaga kelishiga sabab bo‘ladi

Ushbu holatda asosiy “ilhom manbai” esa ko‘pchilik uchun oila a’zolari bo‘lib chiqyapti. Yaqinlarimiz sovg‘alarni kutayotgan paytda, ularni quvontirish istagi rejadan tashqari xarajatlarga olib keladi. Qo‘shimchasiga, yangi yil bo‘lishib olinadigan yorqin reklama va chegirmalar ham bu jarayonni kuchaytiradi.

Psixologlarning ta’kidlashlaricha, bunday sindrom nafaqat moliyaviy, balki ruhiy bosimga ham sabab bo‘lishi mumkin. Shuning uchun, bayram oldidan byudjetni rejalashtirish va sarflarni nazorat qilish muhim. Axir, yangi yilning haqiqiy qiymati g‘am-g‘ussasiz va xotirjamlik bilan uni qarshi olish emasmi?

Bayramni xotirjam o‘tkazish uchun chora

Shuning bilan birga, ekspertlar bu sindromga qarshi chiqish uchun kerakli choralar taklif qilishyapti. Masalan, har bir sovg‘a uchun cheklangan mablag‘ belgilash, turli chegirmalarga aldanmaslik va sovg‘alarni oldindan rejalashtirish lozim. Bu nafaqat ortiqcha sarflarni kamaytiradi, balki bayramni yanada xotirjam o‘tkazishga yordam beradi.