So‘nggi 5 yil ichida O‘zbekistonda jinoyatchilik 2,3 barobar oshdi

2021-yildagi keskin sakrashdan so'ng, o'tgan yilning asta-sekin pasayishi kuzatildi, bu 1,1% ni tashkil etdi. Shu bilan birga, yil davomida og‘ir va o‘ta og‘ir jinoyatlar soni ortdi.

5 yilda jinoyatlar soni 104 mingtaga yetdi

Oxirgi besh yillikda (2019−2023) O‘zbekistonda ro‘yxatga olingan jinoyatlar sonining o‘sishi 2,3 barobar ya’ni 46 mingdan 104 mingtaga yetdi. Buni Prezident huzuridagi Statistika agentligining Ichki ishlar vazirligiga tayanib bergan ma’lumotlari tasdiqlaydi.

Eng ko’p jinoyat 2021-yilda

Agar 2019-yilda 46 089 ta jinoyat (10 ming aholiga 13,7) sodir etilgan bo‘lsa, 2023-yilda bu ko‘rsatkich 10 4096 taga (28,3) oshdi. 2021-yilda keskin sakrash qayd etildi — 111082 (31,8), bu 2020-yilga nisbatan 1,8 baravar ko'p — 62081 (18,1). Keyin 2022-yilda 105215 (29,2) va 2023 yilda 104096 (o'tgan yilga nisbatan minus 1,1% yoki 1119 jinoyat) pasayish kuzatildi.

1184 tasi transport vositalarining qoidabuzarligi

O‘tgan yili jami jinoyatlarning 1184 tasi Jamoat xavfsizligini ta’minlash boshqarmasi tomonidan transportda ro‘yxatga olingan.

Eng ko’p jinoyat Toshkentda

Yil davomida jinoyatlarning eng koʻp soni (jami, jinoyatchilik darajasi boʻyicha emas, yaʼni aholi nisbati boʻyicha) Toshkentda 21728 (10 mingga 71,5), Fargʻona viloyatida 13025 (32,1), Toshkentda qayd etilgan. 12430 (40,7) va Andijon — 7487 (22,1). Jinoaytlarning eng kami esa Jizzaxga to'g'ri kelmoqda. Jinoyatlarning eng kam soni Jizzax viloyati — 3192 (21,2) va Sirdaryo — 3387 (37,1) va Xorazm — 3023 (15,1)da qayd etilgan.

Jinoyatchilik nisbatan kamayish holatlari ham kuzatildi

Aksariyat hududlarda oʻtgan yili jinoyatchilikning oʻsishi kuzatildi, pasayish faqat Toshkentda 1063 ta holatga — Fargʻona viloyatida 2157 taga — va Sirdaryo viloyatida 18 taga kuzatildi.

O’ta og’ir jinoyat 3,6 barobar, og’ir jinoyat 2 barobarga o’sdi

Jinoyatlarning og'irligi bo'yicha mamlakatda o'ta og'irlar soni yil davomida 800 taga ko'payib, 4318 taga, og'ir jinoyatlar — 3467 taga ko'payib, 29145 taga yetdi. Taqqoslash uchun — 2019-yilda O‘zbekistonda 2073 ta o‘ta og‘ir va 8089 ta og‘ir jinoyatlar qayd etilgan. Shunday qilib, besh yil ichida o'sish 2 barobar va 3,6 barobarni tashkil etdi.

Og’ir bo’lmagan va jamoatga xavfi bo’lmagan jinoyatlar…

Yil davomida uncha ogʻir boʻlmagan jinoyatlar soni 400 taga kamayib, mos ravishda 27430 taga va jamoat uchun xavfli boʻlmagan jinoyatlar esa 4986 taga pasayib 43203 taga tushdi. Bu ko’rsatkich 2019-yilga nisbatan mos ravishda 2 va 1,9 barobar ortgan.

Jinoyatlar orasida katta ijtimoiy xavf tug'dirmaydigan jinoyatlar ulushi ko’proq

Umuman olganda, jinoyatlar orasida katta ijtimoiy xavf tug'dirmaydigan jinoyatlar ustunlik qiladi — 41,5%. Og'ir jinoyatlarning ulushi 28%, uncha og'ir bo'lmagan jinoyatlar — 26,4% va o'ta og'ir jinoyatlar — 4,1%.

Toshkent o’ta og’ir jinoyatlar bo’yicha yetakchi

O‘ta og‘ir jinoyatlarning asosiy qismi (boshqalar kabi) Toshkent shahrida 1110 — (barcha holatlarning 25,7 foizi), Toshkent — 553 (12,8 foiz) va Samarqand viloyatlarida 451 (10,4 foiz) sodir etilgan. Keyingi oʻrinlarda Fargʻona — 351, Andijon — 333, Surxondaryo — 251, Xorazm — 223 va Qashqadaryo viloyatlari 167 ta holat. Eng kam holatlar Qoraqalpog‘istonda — 110 (2,5%), Navoiy — 98 (2,3%) va Jizzax viloyatlarida (1,9%) qayd etilgan.

Eng ko’p qaysi sohada jinoyatlar sodir bo’ladi?

Jinoyatlarning eng koʻp qismi iqtisodiy sohada— 43,8%, jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar— 24%, davlat organlari, boshqaruv va jamoat birlashmalari faoliyatiga qarshi jinoyatlar — 16,4%, shaxsga qarshi jinoyatlar — 15,2%, shuningdek, tinchlik va xavfsizlikka qarshi jinoyatlar 0,4% va eng kami ekologiya sohasida sodir etilgan jinoyatlar 0,2% ni tashkil etdi.

Jinoyatlarning 3,9 foizini voyaga yetmaganlar sodir etgan

2023-yil davomida jinoyat sodir etganlarning umumiy soni 88 913 nafarni tashkil etdi. Bu 2022-yilga nisbatan kamroq bo’lib, 2019-yilga nisbatan esa 2 baravar ko'p. Shundan jami 72 061 kishining 81,9 foizi jinoiy javobgarlikka tortildi. Ularning 3,9%i voyaga yetmaganlar, 12,3% i esa ayollardan iborat.