Hayvonot dunyosini muhofaza qilish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi ishlab chiqiladi

Hukumat qarori bilan “Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan oqilona foydalanish bo‘yicha biotexnik tadbirlarni o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi nizom tasdiqlandi. Unga muvofiq, hayvonot dunyosini muhofaza qilish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi ishlab chiqiladi.

Biotexnik tadbir o‘zi nima?

Biotexnik tadbirlar – bu tabiiy ekotizimlarning holatini yaxshilash va hayvonot dunyosini muhofaza qilish maqsadida olib boriladigan chora-tadbirlar majmuasidir. Ushbu tadbirlar tabiiy resurslarni qayta tiklash, ov hayvonlari sonini oshirish, ularning yashash sharoitlarini yaxshilash yoki yo‘qolib ketish xavfi ostidagi hayvon turlarini himoya qilish uchun amalga oshiriladi.

Biotexnik tadbirlar quyidagilarni o‘z ichiga olishi mumkin:

Sun’iy ozuqa bazasini yaratish – hayvonlar uchun oziq manbalarini tashkil etish (masalan, qish paytida ozuqa qoldirish).

Yashash joylarini yaxshilash – daraxtzorlar, butazorlar ekish, suv manbalarini tiklash yoki yangi suv havzalari yaratish.

Uyalar va boshpana tayyorlash – qushlar va hayvonlar uchun sun’iy uyalar, inlar yoki boshpanalar qurish.

Suv resurslarini saqlash va tozalash – hayvonlar uchun qulay sharoit yaratish maqsadida suv havzalarini tozalash va ularni ozuqa moddalar bilan boyitish.

Baliqlarni ko‘paytirish – baliq turlarining sonini oshirish uchun suv havzalariga sun’iy ravishda baliqchalar qo‘yish.

Bu tadbirlar odatda ekologlar, biologlar va tabiatni muhofaza qilish tashkilotlari tomonidan rejalashtiriladi va amalga oshiriladi. Ularning asosiy maqsadi hayvonot dunyosining barqarorligini ta'minlash va biologik xilma-xillikni saqlashdir.

Mas’ul tashkilot

O‘zbekiston Respublikasida biotexnik tadbirlarni amalga oshirish uchun mas’ul asosiy tashkilot — Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi hisoblanadi. Ushbu vazirlik tasarrufidagi muhofaza etiladigan tabiiy hududlarda biotexnik tadbirlar muntazam ravishda amalga oshiriladi.

Shuningdek, Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 3-sentabrdagi 711-son qarori bilan tasdiqlangan “2019-2028-yillar davrida O‘zbekiston Respublikasida biologik xilma-xillikni saqlash bo‘yicha milliy strategiya va harakatlar rejasi” doirasida ham biotexnik tadbirlar amalga oshirilishi belgilangan.

Ushbu tadbirlar yovvoyi hayvonlarning oziqlanishi, yashash sharoitlarini yaxshilash va ularning populyatsiyasini saqlashga qaratilgan.

Amalga oshirilgan biotexnik tadbirlar

Qish mavsumida yovvoyi hayvonlarni oziqlantirish: Burchmulla davlat o‘rmon xo‘jaligida 2022-2023 yillar qish mavsumida yovvoyi hayvonlarni oziqlantirish uchun jami 29,554 tonna ozuqa tayyorlangan.

Aydar-Arnasoy ko‘llar tizimida tadbirlar: Ushbu hududda don, omuxta yem hamda dag‘al xashaklar hayvonlar va qushlar oziqlanishi uchun qulay bo‘lgan joylarga tashlab chiqilgan.

Milliy tabiat bog‘ida tadbirlar: Markaziy Zarafshon davlat qo‘riqxonasi va Nurota milliy tabiat bog‘ida yovvoyi hayvonlar uchun ozuqa bazasini yaxshilash maqsadida biotexnik tadbirlar o‘tkazilgan.

Yangi nizom

Hukumatning 22-yanvardagi qarori bilan “Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan oqilona foydalanish bo‘yicha biotexnik tadbirlarni o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi nizom tasdiqlandi.

Nizom hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan oqilona foydalanish bo‘yicha biotexnik tadbirlarni o‘tkazish tartibini belgilaydi.

Chora-tadbirlar rejasi

Bundan tashqari nizom biotexnik tadbirlar doirasida quyidagilarni nazarda tutadi:

o‘tkazish maqsadi va usullari;

rejasini ishlab chiqish, kelishish va tasdiqlash tartibi;

o‘tkaziladigan hududlar hamda ularni o‘tkazish bo‘yicha talablar;

o‘tkazish yakunlarini monitoring qilish va ularning natijalari to‘g‘risidagi ma’lumotnomani rasmiylashtirish;

moliyalashtirish tartibi.

Shuningdek, hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan oqilona foydalanish bo‘yicha biotexnik tadbirlar belgilangan sxemaga muvofiq o‘tkaziladi.

Ushbu asosda o‘tkaziladigan tadbirlar natijasida hayvonot dunysini muhfaza qilish va yo‘qolib borayotgan hayvonot va nbotot turlarini asrab qolish mumkin.