Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази февраль ойидаги ишбилармонлик муҳитини ижобий баҳолади

Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази (Марказ) жорий йилнинг февраль ойида ўз бизнесларини ривожлантириш истиқболларини қандай баҳолашларини билиш учун мамлакатимиздаги 1700 корхона билан сўров ўтказди.

Корхоналарни ўрганиш икки йўналишда олиб борилди: бизнеснинг ҳозирги ҳолатини сифатли баҳолаш ва тадбиркорларнинг кейинги 2-3 ой ичида ўз бизнесларини ривожлантириш истиқболларига бўлган умидлари.

Бизнеснинг ҳозирги ҳолати кўрсаткичи 60 баллни ташкил этди, бу мамлакатдаги ишбилармонлик муҳитининг ҳолатини ижобий деб баҳолайди. Бу кўрсаткич инқироз даврига - ўтган йилнинг апрель ойига қараганда деярли 2 баравар юқори.

Хусусан, қишлоқ хўжалиги соҳасидаги ҳозирги ҳолат кўрсаткичи 68 балл, хизмат кўрсатишда 59 балл, қурилишда 65 балл ва саноатда 52 баллни ташкил этган.

Ҳудудлар кесимида ишбилармонлик муҳитининг юқори кўрсаткичлари Наманган (67 балл), Фарғона (67 балл), Сурхондарё (66 балл) ва Aндижон (66 балл) вилоятларида қайд этилди. Республика бўйича Навоий вилоятида (45 балл), Қорақалпоғистон Республикасида (49 балл) ва Тошкентда (49 балл) ўртача кўрсаткичдан нисбатан паст бўлган.

Шуни таъкидлаш керакки, индикаторни ҳудудлар бўйича баҳолаш биринчи марта жорий йилнинг февраль ойида ўтказилди.

Жорий йилнинг февраль ойидаги бизнеснинг ҳозирги ҳолати кўрсаткичи. 44 баллни ташкил этди, бу тадбиркорларнинг бизнеснинг ҳозирги ҳолатига нисбатан ижобий фикрларини тавсифлайди.

Саноат соҳасидаги тадбиркорларнинг ҳозирги аҳволига нисбатан кайфият сезиларли даражада яхшиланди - жорий йилнинг ўтган ойига нисбатан 10 баллга ўсди, хизмат кўрсатиш соҳасида эса бу кўрсаткич аввалги даражада сақланиб қолган.

Ҳозирги ҳолат кўрсаткичининг нисбатан юқори кўрсаткичлари Бухоро (56 балл) ва Сирдарё (53 балл) вилоятларида қайд этилди. Наманган, Жиззах ва Хоразм вилоятларида бу 51 баллга тенг бўлган.

Товарлар / хизматларга бўлган талаб яхшиланганлиги тўғрисида хабар берган корхоналарнинг нисбатан юқори улуши Aндижон вилоятида (44%), Тошкент шаҳрида эса нисбатан паст улуши (25%) қайд этилган.

Ишчилар сонининг кўпайганлиги тўғрисида маълум корхоналарнинг нисбатан юқори улуши Қашқадарё вилоятида (27%), энг ками эса Тошкент шаҳрида (13%) қайд этилган.

Февраль ойида бизнесни ривожлантириш истиқболларини кутиш кўрсаткичи 77 баллни ташкил этди, бу эса тадбиркорларнинг келгуси 3 ой ичида ўз бизнесини ривожлантириш истиқболлари ҳақидаги умидларини акс эттиради.

Респондентларнинг 79 фоизи ўз бизнесининг истиқболлари яхшиланади, 18 фоизи ўзгармайди ва фақат 3 фоизи ёмонлашади, деб баҳолашган.

Мавжуд ҳолатдан фарқли ўлароқ, энг оптимистик кутишларни қишлоқ хўжалиги (87 балл) ва қурилиш (85 балл) соҳасидаги тадбиркорлик субъектлари шакллантиради.

Ҳудудлар кесимида кутиш кўрсаткичининг энг юқори кўрсаткичлари Aндижон (92 балл), Қашқадарё (90 балл) ва Фарғона (89 балл) вилоятларида қайд этилган.

Товарлар/хизматларга талабнинг яхшиланишини кутилаётган тўғрисида хабар берган корхоналарнинг энг юқори улуши Фарғона (84%) ва Aндижон (81%) вилоятларида қайд этилган.

Умуман олганда, мавжуд вазият ва келажакдаги тахминлар ўртасидаги боғлиқлик шуни англатадики, хўжалик юритувчи субъектларнинг ҳисоб-китобларига кўра яқин 3 ой ичида иқтисодий ривожланишнинг ижобий тенденцияси давом этади.

Ўтказилган сўров натижалари ноқулай табиий ҳодисаларга қарамасдан, жорий йилда иқтисодиётни тиклашнинг барқарор ўсишидан далолат беради, бу эса сўнгги тўрт йил ичида амалга оширилаётган ислоҳотлар самараси билан боғлиқ бўлиб, бизнес учун қулай ишбилармонлик муҳити ва иқтисодиётнинг барқарорлигини таъминлайди.

Ферузбек Давлетов, Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази