Bakteriyalarga qarshi vosita: Yangi tabiiy antibiotik yaratildi

Infeksiyalarga qarshi samaradorligini yo'qotayotgan dorilar va yangi antibiotiklarning sekin ishlab chiqilishi dunyo sog'liqni saqlash tizimi uchun katta xavf tug'dirmoqda. Biroq olimlar bu muammoni hal qilish yo'lida muhim qadam tashladi: ular bakteriyalar tomonidan ishlab chiqarilgan tabiiy modda darobaktindan yangi eksperimental antibiotik yaratishga muvaffaq bo'ldi.

Bakteriyalarga qarshi kurashda yangi vosita

2024-yilda Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti (JSST) antibiotiklarga chidamlilikka ega bakteriyalarning yangilangan ro'yxatini e'lon qildi. Ushbu ro'yxatda Acinetobacter baumannii, Pseudomonas aeruginosa va E. coli kabi patogenlar mavjud bo'lib, ular murakkab va davolash qiyin bo'lgan infeksiyalarni keltirib chiqaradi. Bunday patogenlar bilan kurashishda yangi antibiotiklar juda muhimdir.

Darobaktin — tabiiy antibiotik sifatida yangi yondashuv

Darobaktin — bu bakteriyalar tomonidan raqobatchi bakteriyalarga qarshi kurashish uchun ishlab chiqariladigan tabiiy modda. Rolf Myuller va Jyennifer Herrmann rahbarligidagi olimlar guruhi ushbu moddaning genetik modifikatsiyalangan versiyasini (D22) yaratdi va uning chidamli mikroorganizmlarga qarshi samaradorligini laboratoriya va hayvonlar ustida tekshirdi.

Tajribalarda darobaktin samaradorligi

Birinchi tajribalar zebra baliqlarining embrionlarida Acinetobacter baumannii bilan zararlangan holda o'tkazildi. Natijalar D22 infeksiyani muvaffaqiyatli yo'q qilganini va bu jihatdan keng qo'llaniladigan siprofloksatsin kabi samaradorlik ko'rsatganini tasdiqladi. Keyingi bosqichda D22 Pseudomonas aeruginosa va E. coli bilan zararlangan sichqonlarda sinovdan o'tkazildi.

In'eksiya orqali davolash usuli samaradorligi

Tajribalarda D22 ning eng samarali qo'llanish usuli sifatida in'eksiya aniqlangan, og'iz orqali qabul qilish esa sezilarli darajada pastroq natijalar bergan. Pseudomonas aeruginosa bilan bog'liq infeksiyada D22 ni ko'p marta yuborish bakteriyalar sonini sezilarli kamaytirgan, biroq infeksiyani to'liq bartaraf eta olmagan. E. coli tomonidan qo'zg'atilgan og'ir infeksiyada esa D22 to'rt marta yuborilishi bakteriyalarni butunlay yo'q qilishga erishgan.

Klinik sinovlarga ehtiyoj

Modifikatsiyalangan darobaktin (D22) yuqori samaradorlikka ega ekanligi isbotlangan bo'lsa-da, uni odamlarda klinik sinovlardan o'tkazish zarur. Tadqiqotchilar D22 yangi antibiotiklar yaratishda innovatsion yechim bo'lishi mumkinligini ta'kidlamoqda.

Kelajak uchun umid

Yangi antibiotiklarning kashf etilishi bakteriyalarning chidamliligi bilan bog'liq global muammoni bartaraf etish va dorilarning samaradorligini qayta tiklashga umid beradi. Mutaxassislarning fikricha, xavfli infeksiyalarni samarali davolash uchun doimiy ilmiy izlanishlar va moliyaviy sarmoya zarur.