OAV Trampning saylovdagi hali norasmiy g‘alabasini e’lon qilmoqda

Ayni damda respublikachi nomzod Donald Tramp 267 ga 224 ovoz bilan demokrat raqibi Kamala Harrisni ortda qoldirmoqda. Garchi hali saylov natijasi rasman tasdiqlanmagan bo‘lsa-da, muhim siyosiy jarayonni kuzatib borayotgan butun dunyoga mashhur nashrlar Tramp g‘alaba qozongani haqida yozmoqda.

The Fox news va The Hill nashrlariga ko‘ra, Tramp Pensilvaniya va Alyaskada g‘alaba qozonib, prezidentlik uchun zarur 270 ta saylov ovozini qo‘lga kiritgan.

Saylovoldi voqealar

Tramp vitse-prezident Kamala Harrisni mag‘lub etgani aytilayotgan ushbu saylovda bir qator kutilmagan hodisalar yuz berdi: saylov kampaniyasi davrida Tramp ishtirokidagi jinoyat ishi, unga qarshi ikki suiqasd urinishlari va Prezident Baydenning saylov poygasidan chiqishi tufayli Demokratlar partiyasi nomzodlarida o‘zgarishlar sodir bo‘ldi. Saylov natijalari rasman tasdiqlansa, Tramp so‘nggi 100 yillikda Tramp Oq uyni yo‘qotib, yana qaytib yutgan birinchi prezident bo‘ladi. Bunday hodisa oxirgi marta 1892-yilda Prezident Grover Klivlend bilan sodir bo‘lgan edi.

Raqobat qariyb 100 kun davom etdi

Tramp va Harris o‘rtasidagi poyga qariyb 100 kun davom etdi va saylovga qadar sakkizta asosiy shtatda so‘rovnomalar ularning natijalari deyarli teng ekanligini ko‘rsatib kelgandi. Yakunda Tramp o‘z g‘alabasini isbotlab, Jorjiyani qaytadan qo‘lga kiritdi, Shimoliy Karolinani saqlab qoldi va “ko‘k devor” deb atalgan shtatlarni sinovdan o‘tkazdi. Bu safar Tramp ozgina farq bilan ommaviy ovozlarni ham qo‘lga kiritishi taxmin qilinmoqda, bu esa 2016-yilda unga nasib qilmagan edi. Respublikachilar partiyasi 1992-yildan buyon ommaviy ovozlarni faqat bir marta qo‘lga kiritgan.

Tramp nimalarni va’da qilmoqda?

Donald Tramp takliflari orasida AQSh tarixidagi eng katta deportatsiya amaliyotini amalga oshirish, 2017-yilda imzolagan soliqlarni qisqartirishni davom ettirish, xorijiy importlarga universal tariflarni joriy etish, transgender yoshlarga nisbatan himoyalarni cheklash, Ta’lim vazirligini yopish va ekologik me’yorlarni qisqartirish rejalari bor. Tramp, shuningdek, o‘z ma’muriyatida sodiq tarafdorlarni lavozimlarga joylashtirish niyatini ham bildirdi.

Respublikachilar Senatda ham ko‘plab o‘rinlarni qayta qo‘lga kiritishdi

Trampning qayta saylanishi Respublikachilarga sud tizimida, xususan, Oliy sudda konservativ qarashlarni kuchaytirish imkoniyatini beradi. Respublikachilar Senatda ham ko‘pchilik o‘rinni qayta qo‘lga kiritishdi. Tramp 2016-yilda ozgina farq bilan Oq uyni qo‘lga kiritgan, ammo 2020-yilgi qayta saylovda yutqazgan edi. O‘sha vaqtda u keng ko‘lamli saylov firibgarligi borligini da’vo qilib, 2021-yil 6-yanvarda Kapitoliyga hujum sodir bo‘lishiga sabab bo‘lgan.

Birinchi prezidentlik davrida u qattiq tanqid qilingan edi

Trampning birinchi prezidentlik davridagi ritorikasi va xatti-harakatlari yuqori lavozimdagi amaldorlar tomonidan qattiq tanqid qilingan, ko‘plab siyosatchilar va tahlilchilar Trampning siyosiy faoliyati tugagan deb hisoblashgan, shu jumladan, respublikachi senator Mitch Makkonnell ham 2021-yil fevral oyidagi nutqida Trampni qattiq tanqid qilgan edi. Agar Tramp impichment orqali aybdor deb topilganida, u siyosiy kelajagini yo‘qotgan va qayta prezidentlikka nomzodini qo‘yish huquqidan mahrum bo‘lishi mumkin edi. Biroq hozirda u Respublikachilar partiyasining asosiy yetakchisi sifatida o‘z mavqeini yana mustahkamladi.

Qaytish

Boshqalar Trampning siyosiy kelajagi tugadi deb baholayotgan paytda, u sodiq tarafdorlari tufayli GOP nomzodini qo‘lga kiritdi va iyul oyiga kelib yana prezidentlikka asosiy da’vogar sifatida maydonga chiqdi. Shuningdek, u suiqasd urinishidan omon qoldi va Respublikachilar partiyasining to‘liq qo‘llab-quvvatlovini qo‘lga kiritdi. O‘sha paytda Bayden o‘z nomzodini qaytarib olgan va o‘rniga Kamala Harris chiqqan edi, bu esa Demokrat saylovchilarni faollashtirib, rekord darajadagi mablag‘ to‘planishiga olib keldi. Tramp dastlab yangi raqibga qarshi kurashda qiynaldi, sentabr oyidagi bahsda noaniq chiqish qildi va bu respublikachilar orasida xavotir uyg‘otdi. Ammo saylov kampaniyasining yakuniy haftalarida qora tanli va latino saylovchilar orasida qo‘llab-quvvatlov darajasi oshdi. Trampning saylov kampaniyasi jang maydonidagi shtatlarda saylovchilarga yetib borish uchun ilgari sinab ko‘rilmagan strategiyadan foydalandi, bu usul Harrisning kuchli infratuzilmasiga qarshi muvaffaqiyat qozonishga yordam berdi. 78 yoshida Tramp AQSh tarixida prezidentlikka saylangan eng keksa shaxsga aylandi, bu yosh jihatdan Baydenning 2020-yildagi rekordidan biroz yuqoriroqdir. Tramp ikkinchi marta navbatma-navbat prezident bo‘lgan ikkinchi shaxs bo‘layotganiga qaramay, qonunlarga ko‘ra 2028-yilda yana prezidentlikka da’vogar bo‘lish huquqiga ega bo‘lmaydi.