Maymun chechagi bilan bog‘liq xalqaro favqulodda holat eʼlon qilindi

Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti maymun chechagi epidemiyasi bilan bog‘liq favqulodda holat eʼlon qildi.

Manbada aytilishicha, xalqaro favqulodda holat eʼlon qilinishiga sabab Afrika qitʼasining ayrim hududlarida maymun chechagi bilan bog‘liq vaziyat nazoratdan chiqib ketgani bo‘lgan. Hozirda Markaziy Afrika bo‘ylab bir nechta yangi epidemiya o‘choqlari paydo bo‘lgan.

450 kishi maymun chechagidan halok bo‘lgan

Kongo Demokratik Respublikasi hududida hozirga qadar kamida 450 kishi maymun chechagidan halok bo‘lgan. Hozirda epidemiya markaziy va sharqiy Afrikaning ayrim qismlariga tarqalgan va olimlar kasallikning yangi varianti tez tarqalayotgani va uning o‘lim darajasi yuqoriligidan xavotir bildirgan.

Kasallik Osiyo va Yevropa janubiga tarqalishi mumkin

JSST rahbari Tedros Gebreyesusning aytishicha, Afrika va undan tashqarida epidemiyaning tarqalish ehtimoli “juda xavotirli”. Zarur choralar ko‘rilmasa, maymun chechagi Osiyo va Yevropa janubiga tarqalishi mumkin.

“Ushbu epidemiyani to‘xtatish va insonlar hayotini saqlab qolish uchun muvofiqlashtirilgan xalqaro javob zarur. Insoniyat bu epidemiyaga jiddiy qarashi kerak”, – degan Tedros Gebreyesus.

100 nafar bemordan bittasida o‘lim holati

Maʼlumot o‘rnida, maymun chechagi virusi yaqin aloqa, masalan, jinsiy yaqinlik, teriga teginish va havo-tomchi usulida yuqishi mumkin. Kasallik virusi inson organizmida grippga o‘xshash simptomlarni, terining shikastlanishini keltirib chiqaradi. Har 100 nafar bemordan bittasida o‘lim holati kuzatilishi mumkin.

Afrika mamlakatlaridagi vaziyat

Yil boshidan beri Kongo DRda 13,700 dan ortiq kasallik yuqish holatlari qayd etilgan. Shuningdek, Afrikaning boshqa mamlakatlarida — Burundi, Markaziy Afrika Respublikasi, Keniya va Ruandada yangi holatlar qayd etilgan.

Kasallikning hozirga qadar 4 ta shtammi qayd etilgan. Ular orasida 1b shtammi eng tez yuquvchi va o‘ldiruvchi ekanligi aniqlangan. 1b shtammidan hozirga qadar dunyo miqyosida 140 kishi halok bo‘lgan, 87 ming kishi kasallangan.

Mpox belgilari

Mpox (sobiq maymunchechak) virusi odatda quyidagi simptomlar bilan namoyon bo‘ladi:

 1. Isitma: Kasallikning ilk belgilaridan biri bo‘lib, tana harorati ko‘tariladi.

 2. Bosh og‘rig‘i: Kuchli bosh og‘rig‘i kuzatiladi.

 3. Limon og‘rig‘i va charchoq: Mushaklar va limonlar og‘rig‘i, umumiy zaiflik va charchoq seziladi.

 4. Shishgan limfa tugunlari: Bo‘yin, qo‘ltiq va qorin bo‘shlig‘ida limfa tugunlari kattalashadi va shishadi.

 5. To‘sh va tanadagi toshmalar: Tanada xususan yuz, qo‘llar, oyoqlar va tananing boshqa qismlarida suyuqlik bilan to‘lgan mayda pufakchalar hosil bo‘ladi.

Kasallik odatda o‘z-o‘zidan tuzaladi, lekin ba’zi hollarda murakkablashtiruvchi asoratlar paydo bo‘lishi mumkin. Agar yuqoridagi simptomlar kuzatilsa, darhol shifokorga murojaat qilish tavsiya etiladi.