Tramp Markaziy Osiyoga tashrif buyuradimi?

Amerikaning Responsible Statecraft tahlil markazi AQSh saylangan prezidenti Donald Trampni ikkinchi muddati boshlanishida Markaziy Osiyoga e’tiborini qaratishga chaqirmoqda. Global kun tartibida Ukrainadagi mojarolar, Tayvan muammosi va savdo mojarolari bor bo‘lsa-da, Markaziy Osiyo Amerika manfaatlari uchun muhim rol o‘ynashi mumkin.

Markaziy Osiyo – strategik imkoniyatlar eshigi

Tahlilchilarga ko‘ra, AQSh Rossiya va Xitoy faol bo‘lgan mintaqa bilan hali mustahkam aloqalar o‘rnatmagan. Markaziy Osiyoda katta resurslar va strategik ahamiyatga ega transport yo‘laklari mavjud. Trampning ramziy tashrifi Vashingtonning mintaqadagi mavqeini mustahkamlash yo‘lidagi qadam bo‘lishi mumkin, bu esa global ta’minot zanjirlari va energiya almashinuviga ta’sir qiladi.

Chorlov

Tahlilchilarning fikricha, Prezident Tramp uchun birinchi qadam Markaziy Osiyoga tashrif buyurish bo‘lishi kerak. Ular ta’kidlaganidek, diplomatlar qanchalik yaxshi bo‘lmasin, muzokaralar muvaffaqiyatiga rahbarlar o‘rtasidagi shaxsiy uchrashuvdan ko‘ra ko‘proq hech narsa yordam bermaydi.

Ta’kidlanishicha, AQSh Transafg‘on temiryo‘li qurilishida ishtirok etsa, Afg‘onistonni barqarorlashtirish va qo‘shni davlatlar iqtisodiyotini rivojlantirishga yordam berishi, Amerika biznesi uchun yangi imkoniyatlar yaratishi va Vashingtonning mintaqadagi ta’sirini oshirishi mumkin. 357 mil uzunlikka ega ushbu loyiha Markaziy Osiyoni Pokistonning Karochi, Gvadar va Qosim portlari bilan bog‘lab, minglab ish o‘rinlarini yaratadi va ekstremistik guruhlarni qo‘llab-quvvatlashning ijtimoiy bazasini qisqartiradi.

Markaziy Osiyo yashil texnologiyalar uchun zarur bo‘lgan minerallarga boy

Yana bir muhim yo‘nalish “Xitoy-Qirg‘iziston-O‘zbekiston” temiryo‘li qurilishi bo‘lib, u yakkalanib qolgan Qirg‘izistonning “dunyo hamjamiyatiga qo‘shilishiga” yordam beradi va xalqaro bozorlarga chiqish imkoniyatlarini kengaytiradi.

Bundan tashqari, Markaziy Osiyo yashil texnologiyalar uchun zarur bo‘lgan marganets, xrom, qo‘rg‘oshin, rux va titan kabi muhim minerallarga boy. Xitoy tomonidan ushbu foydali qazilmalarni eksport qilish bo‘yicha so‘nggi cheklovlar AQShni ushbu resurslardan uzoq muddatli foydalanishni ta’minlash uchun S5+1 platformasi orqali mintaqalar bilan muloqotni faollashtirishga undashi mumkin.