Yil boshidan buyon O‘zbekiston daromad va xarajatlari qanday bo‘ldi?

📊 Iqtisodiyot va moliya vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, 2025-yilning yanvar-iyun oylarida O‘zbekiston davlat byudjeti daromadlari 144,2 trln so‘m, xarajatlari esa 173,3 trln so‘mni tashkil etdi. Bu holat 29,1 trln so‘m defitsitga olib keldi, va xarajatlar o‘tgan yilga nisbatan 15,6% ga oshdi.

💵 Byudjet daromadlari:

– 2024-yilga nisbatan byudjet daromadlari 19,2% o‘sdi.

– Bilvosita soliqlar (Qo‘shilgan qiymat solig‘i va foyda solig‘i) eng katta ulushni tashkil etib, 51,3 trln so‘mni (11,3 trln so‘m o‘sish) tashkil etdi.

📉 Soliq turlari bo‘yicha daromadlar:

– Eng ko‘p tushumlar: Qo‘shilgan qiymat solig‘i (QQS) va foyda solig‘i.

– Eng kam tushumlar: Aylanmadan olinadigan soliq.

📅 Xarajatlar tuzilmasi:

– Davlat xodimlarining ish haqi — 62 trln so‘m (35,8%).

– Ijtimoiy soliq to‘lovlari — 15 trln so‘m.

– Ijtimoiy xarajatlar umumiy miqdori — 86,2 trln so‘m (deyarli 50%).

🩺 Ijtimoiy xarajatlar:

1. Ta’lim sohasi — 42,5 trln so‘m:

• Umumta’lim — 29,8 trln so‘m,
• Maktabgacha ta’lim — 7,7 trln so‘m,
• Darsliklarni yangilash — 784,8 mlrd so‘m (2 baravar o‘sish),
• Maktabgacha ta’limda oziq-ovqat — 1 trln so‘m.

2. Sog‘liqni saqlash sohasi — 19,4 trln so‘m:

• Ish haqi va unga tenglashtirilgan to‘lovlar — 9,3 trln so‘m (2 baravar o‘sish),
• Boshqa xarajatlar — 3 baravar oshgan.

3. Nafaqa va moddiy yordam — 6,5 trln so‘m (23,4% kamaygan).

4. Davlat qarzini qoplash — 8,7 trln so‘m.

🏢 Byudjet mablag‘larini taqsimlovchilar:

– Iqtisodiyot va moliya vazirligi,

– Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi,

– Ijtimoiy himoya milliy agentligi,

– Suv xo‘jaligi vazirligi,

– Transport vazirligi,

– Oliy ta’lim va innovatsiyalar vazirligi — 2,5 trln so‘m.

💸 Subsidiyalar va ularning taqsimoti:

– Yirik subsidiyalar:

• Tabiiy gaz narx tafovuti — 7 trln so‘m,
• Issiqlik ta’minoti korxonalari zarari — 1,6 trln so‘m,
• Jamoat transporti zarari — 1,12 trln so‘m,
• Nodavlat MTT uchun — 1,8 trln so‘m,
• Geologiya-qidiruv ishlari — 364 mlrd so‘m (kamaygan).

📊 Hududiy byudjetlar:

– Sirdaryo viloyatida eng katta defitsit qayd etilgan.

– Hududiy infratuzilma xarajatlari — 6,7 trln so‘m (2 baravar o‘sish).

💰 Maqsadli jamg‘armalar:

– Pensiya jamg‘armasi — xarajatlarning asosiy qismi.

– Davlat tibbiy sug‘urta jamg‘armasi:

• Daromad — 0,4 mlrd so‘m,
• Xarajat — 10,25 trln so‘m.

– Avtoyo‘llar jamg‘armasi:

• Daromad — 7,9 mlrd so‘m,
• Xarajat — 33,5 trln so‘m.

📉 2025-yilning birinchi yarmida O‘zbekiston davlat byudjeti defitsit bilan ishladi, va barcha xarajatlar ijtimoiy soha — ta’lim va sog‘liqni saqlashga qaratildi.