Buyuk Britaniya va Fransiya Rossiya–Ukraina urushini tinch yo‘l bilan hal qilish rejasini ishlab chiqmoqda
The Guardian nashrining yozishicha, Buyuk Britaniya va Fransiya Rossiya–Ukraina urushini tinch yo‘l bilan hal qilish bo‘yicha o‘z rejasini ishlab chiqishni boshlagan. Britaniya bosh vaziri Keir Starmerning so‘zlariga ko‘ra, ushbu tashabbus Yevropaning urushni tugatish yo‘lidagi muhim qadamidir. U BBC One telekanalining dasturlaridan birida bayonot berishicha:
“Buyuk Britaniya, Fransiya va ehtimol yana bir-ikki davlat Ukraina bilan birga urushni to‘xtatish bo‘yicha rejani ishlab chiqadi. Keyin biz bu rejani AQSh bilan muhokama qilamiz.”
Starmerning ta’kidlashicha, ayni paytda Britaniya va Fransiya ushbu masala bo‘yicha eng aniq strategik rejalarga ega bo‘lib, shu sababli u va Fransiya prezidenti Emmanuel Makron bu borada birgalikda ishlashga kelishib olgan.
Starmer o‘zini Tramp va Zelenskiy o‘rtasida “ko‘prik” o‘laroq ko‘rmoqda
BBC ma’lumotlariga ko‘ra, Keir Starmer o‘tgan hafta AQSh prezidenti Donald Tramp va Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy o‘rtasida yuz bergan keskin uchrashuv ortidan shoshilinch diplomatik harakatlarni boshlagan. Bosh vazir Starmerning ta’kidlashicha, uning asosiy maqsadi “ikki tomon o‘rtasida ko‘prik bo‘lish” va tinchlik jarayonini tezlashtirishdir. U bu haqda shunday dedi:
“Uchrashuvdagi vaziyat men uchun yoqimsiz bo‘ldi. Hech kim bunday holatga guvoh bo‘lishni istamaydi. Ammo eng muhimi – bunga qanday munosabatda bo‘lish. Ba’zilar shunchaki keskin bayonotlar bilan noroziligini bildirib, muammoni yanada chuqurlashtirishi mumkin. Lekin men muammoni hal qilish yo‘lini tanladim. Shu sababli men Zelenskiy va Trampga darhol qo‘ng‘iroq qildim, keyin esa prezident Makron bilan ham gaplashdim. Yevropa urushni tugatish uchun ko‘proq harakat qilishi kerak.”
BBC shuningdek, Britaniya va Fransiya tashabbusi AQSh va Rossiya o‘rtasida olib borilayotgan muzokaralardan mustaqil bo‘lishini qayd etadi.
Yevropa davlatlari “B reja” ustida ish olib bormoqda
The Times nashrining yozishicha, Buyuk Britaniya va Fransiya ishlab chiqayotgan reja “B reja” deb nomlanmoqda. Bu reja shuni anglatadiki, agar AQSh Ukrainaga xavfsizlik kafolatlarini taqdim etmasa, aynan ushbu strategiya asosida harakat qilinadi.
Nashr jurnalisti Stiven Suinfordning yozishicha, Britaniya va Fransiya hozircha AQShning harakatlariga bog‘lanib qolishni istamaydi. Shu sababli, Makron va Starmer o‘z tashabbuslarini ilgari surmoqda. Starmer shuningdek, agar otishmalarni to‘xtatish bo‘yicha kelishuvga erishilsa, Yevropa davlatlari Ukrainaga xavfsizlik kafolatlarini ta’minlash uchun maxsus koalitsiya tuzishga tayyor ekanini aytgan.
AQSh Ukrainaga harbiy yordamni to‘xtatadimi?
The Washington Post va The New York Times nashrlarining yozishicha, AQSh administratsiyasi Ukrainaga harbiy yordamni kamaytirish yoki butunlay to‘xtatish masalasini ko‘rib chiqmoqda.
The Washington Post anonim manbasiga tayanib, Oq uy hozirda harbiy ta’minotni cheklash variantini ko‘rib chiqayotganini xabar qilgan. Agar bu qaror qabul qilinsa, Ukrainaga yetkazilishi rejalashtirilgan milliardlab dollarlik harbiy texnika, jumladan, radarlar, o‘q-dorilar va raketalar yetkazib berilmaydi. The New York Times esa Oq uy harbiy yordamni butunlay to‘xtatishi mumkinligi haqida yozmoqda. Nashr manbalariga ko‘ra, Tramp har qanday yordamni “bosim vositasi” sifatida ishlatmoqchi.
AQSh vositachi bo‘lmoqchi emas
CBS News o‘z manbalariga tayanib, hozirgi sharoitda AQSh o‘zini vositachi sifatida ko‘rmayotganini ma’lum qilgan. Telekanalga ko‘ra, Oq uy hozircha Rossiya va Ukraina o‘rtasida bevosita vositachilik qilishni rejalashtirmayapti. Biroq CBS News manbalari Tramp Ukrainada hukumatni o‘zgartirishga intilmayotganini va Oq uyda hozircha Zelenskiydan ko‘ra afzalroq nomzod haqida muhokamalar ketmayotganini ta’kidlashgan.
Oq uydagi mojaro
The Washington Post va The New York Times nashrlari bergan ma’lumotlarga ko‘ra, 28-fevral kuni Oq uyda AQSh prezidenti Donald Tramp va Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy o‘rtasida uchrashuv bo‘lib o‘tgan. Ushbu uchrashuvda mineral resurslar bo‘yicha kelishuv imzolanishi rejalashtirilgan edi.
Biroq uchrashuv davomida Tramp, Zelenskiy va AQSh vitse-prezidenti J.D. Vens jurnalistlar qarshisida o‘zaro tortishib ketdi. Bu bahsdan so‘ng uchrashuv to‘xtatildi va kelishuv imzolanmadi. Tramp esa Zelenskiyga “Tinchlikka tayyor bo‘lganingda qayt” deya murojaat qildi. Bu mojaro ortidan AQShning Ukrainaga harbiy yordami so‘roq ostida qolmoqda. The Washington Post xabariga ko‘ra, Oq uy hozirda Ukraina harbiy ta’minotini to‘xtatish masalasini muhokama qilmoqda. The New York Times esa Tramp har qanday keyingi yordamni bosim vositasi sifatida ko‘rayotganini yozgan. Tramp muhokama ortidan bergan bayonotida Zelenskiyni tanqid qilib, uni “jang qilishni, jang qilishni va yana jang qilishni istashda” aybladi. Shuningdek, u Rossiya prezidenti Vladimir Putin urushni tugatishni istayotganini ta’kidlab, Zelenskiyni “Putin haqida salbiy gaplar gapirmaslikka” chaqirgan.
